Τι πρέπει να κάνει η Ευρώπη για τις τιμές ενέργειας;
Η Ευρώπη θα συνεχίσει να βιώνει σημαντικά υψηλότερες ενεργειακές τιμές σε σχέση με τις ΗΠΑ, για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Τουλάχιστον αυτή είναι η ετυμηγορία του Fatih Birol, επικεφαλής οικονομολόγου της International Energy Agency (IEA). Αυτό, υποστηρίζει η ΙΕΑ, οφείλεται κυρίως σε διαφορετικές γεωλογικές συνθήκες. Ακόμη και εάν το ήθελε, η Ευρώπη δεν θα μπορούσε εύκολο να αποφύγει το μειονέκτημα που έχει στο κόστος, μέσω επιθετικής εσωτερικής παραγωγής πετρελαίου και αερίου.
Η ανάλυση ότι η έκτακτη πριμοδότηση των πόρων φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, και ότι το υψηλό κόστος μεταφοράς αερίου κατά μήκος του Ατλαντικού, μπορεί να «κλειδώσει» τις διαφορές των τιμών για τα επόμενα χρόνια, είναι πειστική. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη η πιθανότητα ότι μπορεί να ενεργοποιηθεί (κάποια) σύγκλιση τιμών, το ίδιο γρήγορα με την απροσδόκητη απόκλιση των τιμών στην τελευταία δεκαετία. Εξαιτίας των υψηλών τιμών αερίου, η κατανάλωση ενέργειας μπορεί να απειλήσει να μετακινηθεί αλλού, και θα μπορούσε να μειωθεί από τις επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης που γίνονται κερδοφόρες λόγω των υψηλών ενεργειακών τιμών ή υποκαθιστούνται από άλλες μορφές ενέργειας (ανανεώσιμες, άνθρακα, κλπ). Αυτό μπορεί να αναγκάσει τους μεγαλύτερους προμηθευτές της Ευρώπης (Ρωσία, Αλγερία, Νορβηγία) να επανεξετάσουν τις τιμολογιακές στρατηγικές τους για την πρωτογενή αγορά τους. Δηλαδή, πριν αποδεχθούν την κατάρρευση στη ζήτηση για αέριο, οι μεγάλοι προμηθευτές μπορεί να το βρουν πιο συνετό να μειώσουν τις τιμές του φυσικού αερίου σε ένα επίπεδο που διεγείρει αρκετή ζήτηση στην Ευρώπη.
Είτε αναπροσαρμοστούν οι τιμές εισαγωγής φυσικού αερίου ή όχι σε μεσοπρόθεσμη βάση, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί είναι πρόθυμοι να δείξουν τη βούλησή τους να ενεργούν αναφορά με την (όπως την εκλαμβάνουν) άμεση απειλή ανταγωνιστικότητας στην ενέργεια. Σε ένα πρόσφατο κεφάλαιο (Manufacturing Europe’s future), υποστηρίζουμε ότι οι ενεργειακές τιμές είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες που καθορίζουν την ανταγωνιστικότητα μιας χώρας. Κατά συνέπεια, μια δημοσιονομική διόρθωση για την ανταγωνιστικότητα στην ενέργεια, των ενεργοβόρων εταιρειών σε αυτή, είναι πιθανώς αντιπαραγωγική. Με βάση την εξαγωγική συμπεριφορά των 27 κρατών-μελών του ΟΟΣΑ τα τελευταία 15 χρόνια, καλύπτοντας 2.800 προϊόντα, ανακαλύπτουμε ότι οι χώρες με χαμηλές ενεργειακές τιμές είναι πράγματι καλύτερες στο να εξάγουν τα energy-intensive προϊόντα. Συνολικά, τα προϊόντα που εξάγονται δυσανάλογα από χώρες με υψηλές ενεργειακές τιμές, δημιουργούν περισσότερες θέσεις εργασίας και υψηλότερη προστιθέμενη αξία από ό,τι τα ενεργοβόρα προϊόντα από χώρες με χαμηλές ενεργειακές τιμές. Επιπλέον, δεν βρίσκουμε αποδείξεις σε χώρες με υψηλές ενεργειακές τιμές για μια απώλεια ανταγωνιστικότητας από τα ενεργοβόρα προϊόντα σε προϊόντα που βρίσκονται ακόμη χαμηλότερα στην αλυσίδα με βάση την αξία (π.χ. αλουμίνιο—> αυτοκίνητα).
Κατά συνέπεια, υποστηρίζοντας τις ενεργοβόρες βιομηχανίες για το κόστος των μη ενεργοβόρων κλάδων, υπάρχει ο κίνδυνος να καταστραφούν περισσότερες θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία στις τελευταίες από ό,τι δημιουργεί στις πρώτες. Αυτό ωστόσο δε σημαίνει ότι οι πολιτικοί πρέπει να μείνουν με σταυρωμένα χέρια. Υπάρχει σημαντική δυναμική αποδιτικότητας η οποία δεν έχει αξιοποιηθεί στον ενεργειακό κλάδο. Για παράδειγμα, οι επενδύσεις στην παραγωγή ενέργειας θα πρέπει να βασίζονται περισσότερο σε δυνάμεις της αγοράς, οι επενδύσεις και η λειτουργία του ευρωπαϊκού δικτύου θα πρέπει να εξευρωπαϊστούν και οι ρυθμίσεις στις τιμές ενέργειας θα πρέπει να καταργηθούν. Επιπλέον, η βελτίωση της αποδοτικότητας των πολιτικών κλίματος με την πλήρη αναθεώρηση του συστήματος εκπομπής ρύπων και την εστίαση εκ νέου στη στήριξη στις αναδυόμενες ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές οι τεχνολογίες ανανεώσιμης ενέργειας, ανταγωνιστικές έναντι των ορυκτών πηγών (αντί μιας μαζικής ανάπτυξης μη ανταγωνιστικών ακόμη τεχνολογιών), θα μπορούσε να επιτρέψει την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων της απεξάρτησής μας από τον άνθρακα σε σημαντικά χαμηλότερο κόστος. Κατά συνέπεια, ακόμη και εάν η Ευρώπη θα πρέπει να ζει με υψηλές ενεργειακές τιμές από ό,τι οι ΗΠΑ, δεν αντιμετωπίζει ένα trade-off μεταξύ του να μείνει ανταγωνιστική και να γίνει βιώσιμη.
Πηγή:capital.gr
